Tymczasowe aresztowanie często służy prawidłowemu
zabezpieczeniu prowadzenia postępowania karnego. Jest to jednak forma
pozbawienia wolności, osoby formalnie niewinnej. Jest to zatem środek, którego
stosowanie może budzić kontrowersje. Zwłaszcza jeżeli okres jego stosowania daleko
odbiega od charakteru „tymczasowego”. Jak podaje Rzeczpospolita na podstawie
statystyk Ministerstwa Sprawiedliwości w 2015 roku czas
trwania tymczasowego aresztowania w sądach rejonowych wyniósł 7,4 miesiąca
(w 2014 r. – 6,5), a w okręgowych wzrósł z 14 do 14,4 miesiąca. Jak wynika ze
statystyk Ministerstwa Sprawiedliwości, najdłuższe (średnio) areszty odnotowano
w 2007 r. (sądy kręgowe – 15,1 miesiąca; rejonowe – 7,1)./ http://www.rp.pl/Prawo-karne/304049871-Tymczasowe-areszty-znow-sa-za-dlugie.html/
Konsekwencją niewątpliwie niesłusznego aresztowania
może być ubieganie się przez aresztowanego o odszkodowanie i zadośćuczynienie.
(Warto nadmienić, że za niewątpliwie niesłuszne zatrzymanie także przysługuje
odszkodowanie i zadośćuczynienie). Poniżej kilka istotniejszych zasad
związanych z dochodzeniem odszkodowania i zadośćuczynienia za tymczasowe
aresztowanie:
Ustawodawca zastrzegł, że roszczenie o odszkodowanie
za tymczasowe aresztowanie nie przysługuje temu, kto w zamiarze wprowadzenia w
błąd sądu lub organu ścigania złożył fałszywe zawiadomienie o popełnieniu
przestępstwa lub fałszywe wyjaśnienie i spowodował tym niekorzystne dla siebie
orzeczenie w przedmiocie skazania, tymczasowego aresztowania, zastosowania
środka zabezpieczającego albo zatrzymanie.
Postępowanie jest wolne od kosztów sądowych. Oznacza
to, że bez względu na wysokość żądanej kwoty, nie poniesie się kosztów sądowych
(w innych sprawach o odszkodowanie
zasadniczo ponosi się opłatę 5% wartości dochodzonego roszczenia za pozew)
W razie uwzględnienia roszczeń choćby w części
wnioskodawcy przysługuje od Skarbu Państwa zwrot uzasadnionych wydatków, w tym
z tytułu ustanowienia jednego pełnomocnika.
Roszczenie o zadośćuczynienie lub odszkodowanie za
niesłuszne aresztowanie przedawnia się po upływie roku.
Ustawodawca przewidział także tzw. roszczenie zwrotne.
Skarb Państwa ma roszczenie zwrotne do osób, które swoim bezprawnym działaniem
spowodowały niesłuszne skazanie, zastosowanie środka zabezpieczającego,
niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie.
Ile za tymczasowe aresztowanie dostają poszkodowani?
Nie ma na to jednoznacznej
odpowiedzi. Kwoty bywają bardzo rozbieżne. Pokazuje to, że wartość tzw. odszkodowania
w przeliczeniu na dzień pozbawienia wolności jest różna, w zależności od wielu
okoliczności, w tym w pewnym sensie
pozycji danej osoby w społeczeństwie. Przykładowo sądy wydają orzeczenia o zadośćuczynieniu
kwocie 3 tys złotych za miesiąc aresztu (co daje 100 złotych za dzień), a w
sprawie (medialnie nagłośnionej) zatrzymania tj. na 1 dzień b. ministra MSWiA
Janusza Kaczmarka – jeden dzień pozbawienia wolności wyceniono na 20 tys
złotych.
Warto dodać także,
iż przy ocenie odszkodowania i krzywdy jaka ma miejsce w razie niesłusznego
aresztowania pod uwagę należy brać te, które ponosi osoba aresztowana, jak i te
które ponoszą osoby z nią bliskie.
Przejrzeliśmy orzeczenia i
zamieszczamy na naszej stronie krótkie zestawienie kilku przykładów – nijako
cennik, tabelę świadczeń (odszkodowań, zadośćuczynienie) ze strony Skarbu
Państwa za niesłuszne aresztowanie
http://www.poznan-kancelaria.pl/odszkodowanie_tymczasowe_aresztowanie.html
|
