Bramy Twierdzy Poznań na starych zdjęciach
Choć wiele reliktów Twierdzy Poznań zachowało się do dziś, to jednym z elementów, które całkowicie zniknęły z krajobrazu miasta są bramy tzw. twierdzy poligonalnej. Zdjęcia przedstawiające poznańskie bramy zebrali pracownicy cyfrowego repozytorium CYRYL.
Choć dziś dziewiętnastowieczna pruska twierdza nazywana jest po prostu Twierdzą Poznań, to w rzeczywistości dwa odrębne systemy umocnień. Jako pierwsza powstała twierdza poligonalna z Fortem Winiary i to właśnie z tym systemem umocnień związane są bramy, które pozwalały na komunikację ufortyfikowanej części miasta ze światem zewnętrznym. Do wnętrza twierdzy poligonalnej można było się dostać przez trzynaście bram drogowych oraz dwie kolejowe -W większości otrzymały nazwy od przedmieść lub miast, w kierunku których prowadziły. Dwie miały nazwy reprezentacyjne: Królewska i Rycerska. Wszystkie posiadały przejazdy dla wozów, a niektóre osobne przejścia dla pieszych. Z wyjątkiem trzech: Berlińskiej, Cmentarnej, a później także Warszawskiej, były zamykane na noc solidnymi, drewnianymi, a później żelaznymi wrotami. Tylko dwie - Berlińska po przebudowie i Rycerska - były dwuprzejazdowe. Do każdej bramy (z wyjątkiem Młyńskiej) prowadziły mosty nad fosami, które w późniejszym okresie zostały przegrodzone żelaznymi kratami. Architektonicznie bramy najczęściej nawiązywały do gotyckiej sztuki obronnej. W porównaniu z innymi twierdzami pruskimi bramy poznańskie były proste i pozbawione detalu architektonicznego i rzeźbiarskiego, jedynie kilka z nich było bardziej rozbudowanych, z wieżami narożnymi, krenelażami i dziedzińcami - wyjaśnia Magdalena Grzelak-Grosz z serwisu CYRYL. Niestety do dziś nie zachowała się żadna z bram, a podziwiać je można na nielicznych zachowanych zdjęciach.