Reklama
Reklama

9. urodziny pomnika Starego Marycha

Pomnik Starego Marycha został odsłonięty na początku ul. Półwiejskiej 21 marca 2001 r. Szybko stał się popularnym miejscem spotkań poznaniaków. Stary Marych jest postacią stereotypowego mieszkańca stolicy Wielkopolski. Stworzył ją Juliusz Kubel. Opowiadane miejscową gwarą "Blubry Starego Marycha" pojawiły się na antenie Polskiego Radia w 1983 r. Głosu postaci użyczył aktor Marian Pogasz.

Stary Marych jest jedynym w Polsce pomnikiem fikcyjnej postaci ze słuchowiska radiowego. Wygląda jak stereotypowy poznaniak sprzed kilkudziesięciu lat. Kaszkiet, marynarka, teczka, rower damka - z oszczędności, by mógł być dzielony z żoną. Stojący od 9 lat na ul. Półwiejskiej pomnik Starego Marycha jest ważnym punktem orientacyjnym w mieście. Przyjezdni lubą sobie robić przy nim zdjęcia, często siadając na bagażniku. Rozpoznają go też młodzi ludzie, którzy nigdy nie słyszeli słuchowiska czytanego przez nieżyjącego już aktora Mariana Pogasza. Właśnie na jego wizerunku opiera się sam pomnik.

Postać Starego Marycha wymyślił Juliusz Kubel. Na jego tekstach opierało się słuchowisko "Blubry Starego Marycha", nadawane na antenie Polskiego Radia od 6 lutego 1983 r. Słuchowisko było czytane poznańską gwarą. Sam Marych był symbolem typowego, porzundnego poznaniaka, który mieszkał na Łazarzu i chodził na mecze Kolejorza.

Dzięki jego blubrom w świadomości poznaniaków zachowały się nie tylko gwarowe określania typu antrejka czy tytka. Stary Marych używał wielu słów, które nawet dla rodowitych poznaniaków brzmią dziś obco. Bo kto skojarzy, że w poznańskiej gwarze cebula znaczy dziura w skarpecie, dalas to bieda i nędza, a żgok to nic innego jak kolec. Zapytani dziś poznaniacy nie kojarzą nawet, co to znaczy narychtować, nabąbać się czy wdziać coś na siebie. Żaden gimnazjalista nie zgadnie, że gamazjok to właśnie on, słowo robol może dziś urazić robotnika, a rojber mało komu kojarzy się z łobuzem. A jeśli przyznamy się, że jakiś rojber nam deknął, to już nikt się nie połapie, że chodzi o uderzenie. Podobnych gwarowych określeń są tysiące i właśnie - w dużej mierze - dzięki niezapomnianym blubrom choć część z nich mogła przetrwać w świadomości poznaniaków.

Najczęściej czytane w tym tygodniu

Dziś w Poznaniu

7℃
4℃
Poziom opadów:
4.8 mm
Wiatr do:
23 km
Stan powietrza
PM2.5
9.60 μg/m3
Bardzo dobry
Zobacz pogodę na jutro