Czy lasy przetrwają nasz styl życia? Tylko przy mądrej gospodarce

Las to przestrzeń życia, ochrony, równowagi - i przede wszystkim naszej wspólnej odpowiedzialności, bo wszyscy chcemy z niego korzystać. Czy możliwe jest pogodzenie gospodarki leśnej z troską o przyrodę, wodę, klimat? Tak - jeśli działa się świadomie i w zgodzie z zasadami zrównoważonego rozwoju. Dlatego w 2024 roku leśnicy z Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu posadzili 21,6 miliona drzew.

Lasy w Wielkopolsce to w większości lasy gospodarcze, posadzone w konkretnych celach i dla pełnienia kilku funkcji:
- jako przestrzeń wypoczynku i kontaktu z naturą - wszyscy potrzebujemy przestrzeni do rekreacji i uspokojenia, które daje otoczenie zieleni,
- jako źródło drewna - korzystamy z niego codziennie wszyscy,
- jako ostoi różnorodności przyrodniczej.

Wielkopolska, w tym okolice Poznania, należy do regionów szczególnie narażonych na skutki zmian klimatu. Susze, wichury i gradacje owadów powodują obumieranie drzew, co wymaga od leśników podejmowania odpowiednich działań. Jednym z nich jest przebudowa jednorodnych, powojennych borów sosnowych na bardziej odporne, lasy mieszane.

Jednocześnie leśnicy dbają o to, by lasy, teraz i za kilkadziesiąt lat były dostępne i bezpieczne dla nas wszystkich. Wszyscy coraz intensywniej żyjemy i pracujemy. Dlatego lasy jako miejsce spacerów, odpoczynku i wyciszenia mają coraz większe znaczenie dla naszego zdrowia, także psychicznego. Odpowiedzialna gospodarka leśna to również troska o to, by przyszłe pokolenia mogły korzystać z potencjału i korzyści, które dziś dają nam lasy.

Inwestycja w odporność
Dlatego tam, gdzie to możliwe, leśnicy wprowadzają gatunki liściaste: dęby, lipy, graby, buki - drzewa bardziej odporne na zmiany klimatu. Wspierają również rozwój krzewów i podszytów, które zwiększają różnorodność biologiczną. To ważne działanie wynikające z myślenia o tym, że przyszłe pokolenia muszą mieć możliwość korzystania ze zdrowego lasu.

Dodatkowo leśnicy z terenu RDLP w Poznaniu angażują się w działania na rzecz zatrzymywania wody deszczowej. Mała retencja polega na zahamowaniu jej odpływu przy użyciu prostych urządzeń hydrotechnicznych, takich jak zastawki czy progi. Te struktury wtapiające się w leśne otoczenie, spowalniają odpływ wody. Dzięki realizacji projektów z tego zakresu leśnicy z poznańskiej dyrekcji Lasów Państwowych aktywnie przeciwdziałają skutkom suszy i degradacji mokradeł, przyczyniając się do ochrony bioróżnorodności i stabilizacji lokalnych ekosystemów.

Leśnictwo w rytmie równowagi
Drewno to w pełni odnawialny surowiec, którego pozyskiwanie przy odpowiedzialnie prowadzonej gospodarce nie powoduje degradacji przyrody. W 2024 roku leśnicy z RDLP w Poznaniu posadzili 21,6 miliona drzew.

Każde ścięte drzewo jest wykorzystywane w całości - nic się nie marnuje. Część drewna jest zostawiana w lesie jako martwe drewno i tworzy siedliska dla owadów, ptaków i grzybów. W ten sposób dbamy o bogactwo biologiczne lasu.

Zrównoważona gospodarka leśna to polska specjalność, a w wielkopolskich lasach jest potwierdzona międzynarodowymi certyfikatami FSC i PEFC. Gwarantują one, że drewno pochodzi z terenów, gdzie dba się i o zysk, i o przyrodę, i o potrzeby lokalnych społeczności.

Drewno - ekologiczny surowiec nowoczesnej gospodarki
W obliczu globalnych wysiłków na rzecz ograniczania emisji CO, drewno zyskuje nową wartość:
- jest biodegradowalne i magazynuje węgiel,
- jego produkcja generuje znacznie mniej emisji niż stal czy beton,
- zastosowane w budownictwie potrafi "przechowywać" CO2 przez całe dekady.

W Polsce drewno odgrywa coraz większą rolę w gospodarce:
- zużycie drewna przez Polaków wzrosło ponad dwukrotnie w ciągu ostatnich 30 lat (do 1,17 m³ na osobę),
- przemysł drzewny w naszym kraju zatrudnia 440 tysięcy osób i obejmuje ponad 74 tysiące firm,
- Polska to lider eksportu mebli - pierwsze miejsce w Europie, trzecie miejsce na świecie w całkowitym eksporcie.

Las to żywy organizm, zarządzanie nim wymaga troski, wiedzy i odpowiedzialnego podejścia. Funkcje lasu muszą się przenikać, bo chcemy z niego mieć wiele korzyści: ochronną, społeczną i produkcyjną. Nie da się całkowicie uniknąć ludzkiej ingerencji w przyrodę - dlatego tak ważne jest, by była ona prowadzona odpowiedzialnie, z myślą o przyszłości i w poczuciu, że wszyscy za nią odpowiadamy.