Rachunek za prąd - jakie opłaty pobiera sprzedawca, a jakie dostawca?

Rozszyfrowanie opłat na rachunku za prąd nie jest takie proste. Duża część z nich brzmi enigmatycznie, niektóre zmieniają się wraz z każdym okresem rozliczeniowym, a inne są stałe przez cały rok. Warto jednak wiedzieć, dlaczego nalicza się te opłaty, od czego zależy ich wysokość i kto je pobiera. To pierwszy krok do tego, aby stać się świadomym odbiorcą - takim, który wie, za co płaci i może swobodnie kontrolować wysokość rachunków za energię elektryczną. Sprawdź, co musisz wiedzieć o opłatach za prąd!

Rachunek za sprzedaż energii i jej dystrybucję, a może rozliczenie kompleksowe? Zobacz, komu płacisz za energię!

Opłacasz dwie faktury za energię? To oznacza, że masz dwie umowy podpisane osobno ze sprzedawcą i dostawcą prądu. Często te nazwy są ze sobą mylone, a nawet używane zamiennie, choć to dwa zupełnie różne podmioty i pełnią inne role w dostawach energii. Kim są?

Dostawca energii elektrycznej, nazywany również dystrybutorem, odpowiada za przesył energii do odbiorców. Jest on zarządcą sieci elektroenergetycznej, utrzymuje ją, rozbudowuje i w razie potrzeby remontuje. To właściciel infrastruktury, którą prąd płynie do gniazdek w twoim domu. Z kolei sprzedawca prądu sprzedaje go klientom po określonej stawce za jednostkę (kWh), a następnie rozlicza ich ze zużytej energii. Można więc powiedzieć, że zajmuje się szeroko zakrojoną obsługą klienta, a przy tym ma też wpływ na politykę cenową dotyczącą energii - jest on konkurencyjny pod względem stawek za energię, oferuje różne plany taryfowe itp.

Z tych definicji łatwo można wywnioskować, że sprzedawca nalicza odbiorcy opłaty za zużytą energię i obsługę, a dostawca - za dostarczenie tej energii. Rozróżnienie tych dwóch rodzajów opłat nie powinno przysparzać większych problemów. Jeśli otrzymujesz dwa rachunki za prąd, każdy z tych rodzajów opłat znajdzie się na osobnej fakturze.

Jeśli jednak ze swoim sprzedawcą prądu podpisałeś umowę kompleksową, będziesz otrzymywać jeden rachunek. Nie ma jednak powodów do obaw - również w tym przypadku należności zostaną podzielone na dwa obszary:

• opłaty za sprzedaż energii;
• opłaty dystrybucyjne.

Na każdy z nich składa się jednak kilka pomniejszych opłat. Z czego one wynikają?

Opłaty dla sprzedawcy prądu

To najmniej skomplikowana część rachunku za prąd. W rubryce dotyczącej należności dla sprzedawcy energii elektrycznej znajdują się:

• opłata za energię czynną - obejmuje ona należność za ilość zużytych jednostek rozliczeniowych (1 kWh) wraz z obowiązującą stawką VAT;
• opłata handlowa - nalicza się ją za obsługę sprzedaży, czyli rozliczenie zużytych jednostek i wystawienie rachunku. W najprostszej postaci przeważnie wynosi ona kilka lub kilkanaście złotych.

W niektórych firmach opłata dla sprzedawcy prądu zawiera również usługi dodatkowe, takie jak pogotowie energetyczne. Są one jednak fakultatywne.

Opłaty dla dostawcy prądu

Koszty dystrybucji energii elektrycznej są nieco bardziej skomplikowane. Dostawca energii nalicza dwa rodzaje opłat: stałe oraz zmienne. Wśród należności stałych na każdej fakturze za prąd znajdują się:

• opłata sieciowa stała - jest to koszt korzystania z sieci elektroenergetycznej;
• opłata abonamentowa - jest ona podobna do opłaty handlowej u sprzedawcy prądu. W tym przypadku dostawca nalicza ją za dokonywanie odczytów oraz konserwację układu pomiarowego, aby rozliczenia zużytej przez odbiorców energii były dokładne;
• opłata przejściowa - została ona ustanowiona ustawowo i w założeniu ma stanowić rekompensatę finansową dla dostawców, którzy ponieśli koszty związane z likwidacją kontraktów długoterminowych.

W kategorii opłat zmiennych znalazły się natomiast:

• opłata jakościowa - środki pochodzące z tego typu należności przeznaczane są na rozbudowę i modernizację sieci energetycznej. Jej wysokość zależy od ilości zużytego prądu. Im więcej go pobierasz, tym wyższa będzie opłata jakościowa;
• opłata sieciowa zmienna - pokrywa ona koszty poniesione przez dostawcę za przesył energii do twojego domu. Im większa jest odległość dzieląca go od punktu dystrybucyjnego, tym opłata ta będzie wyższa. Jej wysokość zależy również od stanu technicznego sieci;
• opłata kogeneracyjna - trafia do funduszu przeznaczonego na stworzenie technologii pozwalającej na jednoczesną produkcję ciepła i prądu;
• opłata OZE - wspiera rozwój dziedziny odnawialnych źródeł energii i ma przyspieszać ekologiczną transformację energetyczną. Jest ona tym wyższa, im więcej prądu zużywasz;
• opłata mocowa - służy zabezpieczeniu odpowiednich ilości prądu przez elektrownie, aby w razie niedoborów lub wzrostu zapotrzebowania zapewnić ciągłość dostaw, a tym samym bezpieczeństwo energetyczne całego kraju.

Na szczęście opłaty dystrybucyjne raczej nie są wysokie. Koszt poszczególnych zazwyczaj oscyluje wokół kilkunastu złotych. Niemniej ograniczenie zużycie energii zmniejszy wysokość większości z nich, co przyniesie dodatkowe oszczędności. W ciągu roku może się z tego zebrać spora suma - świadome korzystanie z energii elektrycznej przyniesie więc wiele korzyści!