Poznań tworzy strategię rozwoju na najbliższe 20 lat

W piątek odbyło się drugie, robocze posiedzenie Rady Strategii Rozwoju Miasta Poznania do 2030 r. Dyskutowano o założeniach dokumentu i zaprezentowano wyniki prac 4 z 15 zespołów tematycznych: Gospodarki i Nauki, Gospodarki Przestrzennej, Gospodarki Komunalnej oraz Usług Społecznych. Wśród proponowanych projektów znalazły się m.in. "Rzeka w mieście", "Cyfrowy Poznań" i "Osiedla Modernistyczne".

W skład kolegialnej Rady Strategii Rozwoju Miasta Poznania wchodzi 40 ekspertów, naukowców i urzędników mających znaczący wpływ na kształtowanie miasta. W sumie nad dokumentem pracuje ok. 90 osób. Strategia będzie jednym z najważniejszych drogowskazów w rozwoju stolicy Wielkopolski do 2030 r. i zastąpi swą poprzedniczkę z 1994 r. oraz Plan Rozwoju Miasta z 2004 r. Zakończenie prac nad Strategią planowane jest na grudzień bieżącego roku. W październiku i listopadzie mają się odbyć konsultacje społeczne z udziałem mieszkańców i przedsiębiorców. Prace nad strategią opierają się na diagnozie wszystkich obszarów funkcjonowania miasta. Na piątkowym spotkaniu podkreślano, że założenia są wstępne i toczy się wokół nich wciąż dyskusja. Skrócona wersja Wizji miasta w 2030 r. brzmi: "Poznań miastem wiedzy, w którym ludzie chcą mieszkać, a przedsiębiorcy inwestować". Przedstawiono też Misję, która obrazuje zasady i wartości przyjęte dla realizacji Wizji. Mówi ona o Poznaniu jako opartym na tradycji i przedsiębiorczości centrum regionu, które stwarza warunki dla ludzkiego rozwoju, wspiera przedsiębiorców, wyróżnia się atrakcyjną przestrzenią i zapewnia różnorodne formy spędzania wolnego czasu. Ponadto dba o stan środowiska. poprawia swoją funkcjonalność i zapewnia opiekę socjalną, zdrowotną oraz bezpieczeństwo. Aby móc tą misję realizować, wyłoniono 4 cele strategiczne: konkurencyjna gospodarka, uatrakcyjnienie przestrzeni publicznej i jakości życia, zwiększenie znaczenia miasta jako ośrodka wiedzy i kultury oraz stworzenie silnej metropolii. Stanowią one punkt wyjścia dla dłuższej listy celów pośrednich, które będą realizowane przez opracowywane obecnie w zespołach tematycznych projekty.

Na piątkowym spotkaniu prof. Ryszard Cichocki z UAM przedstawiał elementy badań opinii publicznej, przeprowadzonych podobnie jak w 1994 i 2001 r. na początku prac nad Strategią. Ankiety wypełniło 700 poznaniaków w wieku od 17 do 70 lat. Wśród największych sukcesów miasta, ok. 60% z nich wskazało na poprawę stanu kształcenia, natomiast ok. 70% skarżyło się na złą jakość służby zdrowia. Jakość życia w mieście poprawiła się dla 40% badanych, a dla 20% pogorszyła. Poznaniacy nie narzekają na brak galerii handlowych. Prawie 2/3 z nich dobrze ocenia komunikację zbiorową w mieście, co jest najwyższym wynikiem w skali kraju. Wielu życzy sobie jednak poprawy warunków dla indywidualnych kierowców. Wyniki sondażu nie są punktem wyjścia do tworzenia strategii lecz podpowiedzią dotyczącą społecznych oczekiwań. W sondażu 10 lat temu poznaniacy domagali się przede wszystkim poprawy bezpieczeństwa publicznego, podczas gdy dziś postulat ten zszedł już na dalszy plan. Zastępca Komendanta Straży Pożarnej w Wielkopolsce przypomniał jednak na spotkaniu, że liczba zagrożeń, z jakimi muszą się borykać nowoczesne duże miasta wcale nie maleje. Jak natomiast zauważył Andrzej Kurzewski ze Stowarzyszenia Architektów Polskich (SARP), w żadnej metropolii na świecie nie udało się zapewnić dobrych warunków dla transportu indywidualnego, a z konieczności rozwija się w nich komunikację miejską. Prezentujący wyniki badań Ryszard Cichocki zwrócił też uwagę na wysoką ocenę respondentów względem wykorzystania najnowszych technologii w lokalnej gospodarce, co niestety mija się z rzeczywistością. Wizja miasta wśród respondentów oraz naukowców i urzędników w wielu miejscach jednak się pokrywała, zwłaszcza jeśli chodzi o Poznań jako ośrodek targów, konferencji i szkolnictwa wyższego.

Rektor Uniwersytetu Ekonomicznego prof. Marian Gorynia uznał, że dobrze, iż przyszła Strategia opiera się na "wielu nogach", czyli wszechstronnych czynnikach rozwojowych. W jego opinii, cele dokumentu można by podzielić na dwa dziesięciolecia. W pierwszym należałoby umieścić bardziej szczegółowe projekty, a w drugim koncepcje później dostosowywane do nieznanej jeszcze dziś sytuacji. Doradca Prezydenta ds. Strategii prof. Cezary Kochalski przyznał, że w praktyce będzie to podobnie wyglądało, ponieważ i tak gdyby zsumować koszt opracowywanych projektów, prawdopodobnie nie starczyłoby pieniędzy na wdrożenie ich wszystkich nawet w dłuższym okresie czasu. Również Marcin Bedryszak z poznańskiej ASP wskazywał na dynamiczny charakter celów, które mogą się przez następne 20 lat zmieniać, tak samo jak sama definicja metropolii. Dodał, że po realizacji pierwszych z nich dowiemy się tak naprawdę, ile jest wart cały dokument. Prof. Antoni Szczuciński zwrócił z kolei uwagę, że chcąc budować metropolię, Poznań musi przygotować się też na radzenie sobie z negatywnymi społecznymi zjawiskami typowymi dla tego rodzaju organizmów. Na spotkaniu na ogół się zgadzano z kluczową rolą edukacji, która w opinii Ryszarda Grobelnego w perspektywie 10 lat jest celem, ale już w ciągu 20 będzie środkiem do realizacji kolejnych celów. Jak na razie przedstawione projekty, jak np. "Rzeka w mieście" są dość szeroko sformułowane. Andrzej Kurzewski z SARP zasugerował, że w przypadku gospodarki przestrzennej konkretniejsze propozycje, jak np. "Dworzec" byłyby bardziej czytelne dla opinii publicznej.

Wybrane programy Strategii przedstawione przez zespoły tematyczne

Pracę zespołu ds. Gospodarki Przestrzennej omawiał Andrzej Nowak. Przedstawiał m.in. koncepcję rewitalizacji historycznego śródmieścia, zogniskowanej wokół placów i rynków. Zespół ten opracowuje koncepcje wspólnego dla Poznania i sąsiednich gmin rozwoju parków przemysłowych, a także plany rewitalizacji historycznych terenów poprzemysłowych, takich jak Stara Gazownia. Proponuje też program "Osiedla Modernistyczne", dotyczący coraz częściej docenianych przez historyków architektury rozległych obszarów Poznania, do których wkrada się obecnie przestrzenny nieład niesiony przez nowe, nieprzemyślane inwestycje. Ważnym punktem prac zespołu jest program zwrócenia centrum miasta w kierunku rzeki.

Stanisław Tamm przedstawiał założenia zespołu ds. Gospodarki i Nauki. Jedną z nich jest program "Akademicki Poznań", obejmujący nagrody, stypendia oraz zapraszanie cenionych na świecie naukowców na poznańskie uczelnie i prowadzenie w Poznaniu międzynarodowych badań naukowych. Poznań oraz inne polskie miasta konkurują dziś o przyjezdnych studentów. Stanisław Tamm zwrócił uwagę, że decydujący wpływ na wybór miejsca do nauki często ma rozbudowana infrastruktura dla studentów, tzn. akademiki, stołówki, kluby studenckie itp. Zespół pracuje też m.in. nad specjalnymi ulgami dla przedsiębiorców w ramach programu "Przestrzeń dla biznesu", opracowywanym dla całej aglomeracji poznańskiej. "Wiedza dla biznesu" będzie natomiast obejmować programy łatwiejszego startu dla absolwentów oraz dostosowywanie programów nauczania do wymagań rynku pracy. Według zespołu, dobrym pomysłem byłoby utworzenie Regionalnego Obserwatorium Gospodarki dla poznańskiej metropolii lub całego województwa. "Cyfrowy Poznań" miałby zapewnić m.in. szkolenia komputerowe dla seniorów. W celu utrzymania i rozwijania wysokiej pozycji Poznania jako ośrodka konferencyjnego i targowego, musi on wzbogacić swoją ofertę dla turystów biznesowych, czemu miałby służyć program "Inspirujący Poznań".

Bożena Przewoźna przedstawiała w piątek elementy prac zespołu ds. Gospodarki Komunalnej. Program "Czysty Poznań" dotyczyć będzie m.in. edukacji ekologicznej i nowych rozwiązań w sferze gospodarowania odpadami oraz wodami opadowymi, realizowanych wspólnie przez gminy poznańskiej aglomeracji. Opracowywane są też strategie mające przeciwdziałać stałemu odpływowi mieszkańców Poznania na przedmieścia. Jednym ze sposobów ma być postępująca rewaloryzacja centrum miasta i zaangażowanie samorządu w rozwój TBS-ów.

Koncepcje zespołu ds. Usług Społecznych przedstawiał Andrzej Tomczak. Koncentrują się one na rozwoju edukacji, kultury i sportu. Dla opracowywanej na następne 20 lat Strategii Rozwoju Miasta kluczowe znaczenie ma wysoka jakość nauczania już od szkoły podstawowej, połączona z wysiłkami na rzecz zatrzymania dobrze wykształconych uczniów w Poznaniu. W kształtowaniu postaw młodych poznaniaków ważną rolę ma odgrywać sport, będący alternatywą wobec nudzenia się pod blokiem lub na podwórku. Miasto będzie musiało rozbudowywać służącą temu infrastrukturę. Również do młodzieży adresowana będzie kampania promująca rower jako środek transportu, a nie tylko rekreacji. Powstała idea, by większość uczniów w ten właśnie sposób docierała do swojego gimnazjum. Być może dzięki temu za 20 lat rower będzie równie popularny wśród dorosłych poznaniaków jak dziś w miastach holenderskich. Łatwiej w każdym razie kształtować przyzwyczajenia gimnazjalistów niż dzisiejszych trzydziestolatków. Trwają też prace nad programem "Poznań przyjazny rodzinie", dążącym do stworzenia dobrego klimatu w mieście dla rodzin wielodzietnych.

Forum Konsultacji Społecznych nad Strategią Rozwoju Miasta Poznania 2030:

http://forum.city.poznan.pl/mvnforum/mvnforum/viewthread?thread=501