Mieszkańcy, którzy nie segregują śmieci mają zapłacić za wywóz cztery razy więcej

Ministerstwo Środowiska chce czterokrotnie wyższych opłat dla mieszkańców za nie segregowanie odpadów. Miasto i GOAP nie kryją zdziwienia.

Po wejściu w życie nowych przepisów, samorządy zostaną zobligowane do wprowadzenia opłaty za nieselektywne gromadzenie odpadów w wysokości czterokrotnej opłaty podstawowej. Przypomnijmy obecnie mieszkaniec, który segreguje śmieci płaci 12 złotych miesięcznie. Ten, który tego nie robi - 20 zł. Po zmianach, opłata będzie wynosić czterokrotność stawki podstawowej - czyli w przypadku 4-osobowej rodziny, które nie segreguje śmieci będzie to już nie 80 zł, a ponad 190 zł.

Ministerstwo znów dokonuje ważnych zmian, które będą rodziły obowiązki - zarówno po stronie samorządów, jak mieszkańców - w ogóle tego nie konsultując. W naszym przekonaniu zapowiadane zmiany ingerują w kompetencje samorządu terytorialnego, a nie rozwiązują problemów, które ministerstwo chce rozwiązać. Chodzi o obowiązek, nałożony przez Unię Europejską na Polskę, aby do 2020 roku poziom segregowania odpadów nie był niższy niż 50 proc - mówi Tomasz Lewandowski, zastępca prezydenta Poznania.

Według GOAP-u, proponowana zmiana jest niekorzystna. Przestrzeganie przepisów trudno by było egzekwować, a segregowane odpady - przetwarzać, bo zakładów recyklingu jest za mało. Ponadto sprawdzanie czy mieszkańcy segregują prawidłowo, oznaczałoby wzrost zatrudnienia służb kontrolnych i gigantyczne koszty.

Nie mamy żadnych informacji na temat tego, w jaki sposób ministerstwo będzie chciało samorządy zmobilizować do pilnowania tego, czy mieszkaniec w rzeczywistości segreguje odpady - przyznaje Tomasz Lewandowski. W naszym przekonaniu tego typu pomysły nie są owocne dla rozwiązania problemu. Związek Międzygminny to ludzie, którzy funkcjonują w gospodarce odpadami i mają w tym zakresie bardziej racjonalne podejście. Służymy w tym zakresie swoją wiedzą i doświadczeniem. Chętnie się nimi podzielimy - mówi zastępca prezydenta Poznania.

Eksperci z GOAP-u sugerują, by w kwestii zwiększenia segregacji do poziomów wymaganych przez UE wziąć przykład z krajów zachodniej Europy, gdzie odpowiedzialność za recykling odpadów ponoszą też ich wytwórcy - czyli producenci. Nie mamy zachęty finansowej. Jedyną motywacją, skłaniającą do segregacji, ma być podwyższona opłata. Jej egzekwowanie ma spocząć na barkach samorządów. Uważamy że to się nie uda. Nawet jeśli odbierzemy odpady, będą one czekały w magazynach do momentu, kiedy dostarczenie go do recyklera stanie się opłacalne. Pieniądze powinny być kierowany też do tych, którzy zajmują się odbiorem odpadów, ich selekcjonowaniem, a potem dostarczeniem do recyklera - zauważa Andrzej Springer, dyrektor biura Związku Międzygminnego GOAP.

Jak sugerują miejscy urzędnicy w przypadku proponowanych zmian, koszty poniosą mieszkańcy - także ci, którzy starannie prowadzą segregację odpadów. W trosce o finanse mieszkańców związek chce też zwrócić uwagę, że wprowadzenie w zeszłym roku drogiego w realizacji obowiązku stosowania kolorowych pojemników, nie przybliżyło naszego kraju do osiągnięcia celów środowiskowych (norm unijnych). Pojemniki w pełni kolorowe to zbędny koszt, ponoszony "de facto" przez mieszkańców. W innych krajach przyjęto, że świadomy obywatel, aby prawidłowo segregować odpady, potrzebuje jedynie wyraźnego oznaczenia pojemnika, np. naklejką lub klapą we właściwym kolorze - tłumaczą miejscy urzędnicy.

Po pierwsze apelujemy o to, aby zmiany ustawowe były konsultowane z samorządami - abyśmy wspólnie pracowali nad osiągnięciem zamierzonego efektu. Po drugie - proponujemy, aby rząd zdecydował się na odważne rozwiązanie, którym jest wprowadzenie odpowiedzialności za produkt - od momentu jego wytworzenia. Na początek należy wprowadzić obowiązkowe kaucjowanie plastikowych pojemników, a także nałożyć na producentów odpowiedzialność za zagospodarowanie tych odpadów - wylicza Tomasz Lewandowski.