Poznańska kancelaria reprezentuje "Wolność dla Internetu"

Kancelaria Grzybkowski Guzek Jackowski z Poznania, w imieniu "Wolności dla Internetu" wystosowała petycję do Donalda Tuska zarzucając niezgodność ACTA z konstytucją. Publikujemy cały dokument!

W imieniu "Wolności dla Internetu", popieranej na portalu facebook.com już przez ponad 128 tysięcy osób, poznańska kancelaria przygotowała petycję do Prezesa Rady Ministrów. Zarzuca w niej niezgodność procedury podpisania umowy ACTA z konstytucyjnym wymogiem konsultacji społecznych.

Na czwartek na godzinę 17.00 zaplanowano protest przeciwko ACTA w Poznaniu. Ponad 13 tysięcy osób spotka się przed poznańskim ratuszem, by wspólnie manifestować przeciw przyjęciu przez polski rząd ACTA (anti-counterfeiting trade agreement w tłumaczeniu porozumienie przeciw obrotowi podróbkami). Nie będą pierwsi - protesty od poniedziałku odbywają się w innych miastach. W weekend hakerzy zaatakowali rządowe strony internetowe - wszystko po to, by wyrazić swoją niechęć do poczynań rządu.

Czym jest ACTA? To pakt zawarty pomiędzy 10 państwami (w tym USA i Japonią), do którego w najbliższym czasie ma dołączyć także Unia Europejska. Największy spór dotyczy ochrony własności intelektualnej w Internecie. Internauci uważają, że ACTA to nic innego jak zamach na wolność słowa w sieci. ACTA zakłada bowiem, że właściciel praw autorskich do danej treści będzie mógł samodzielnie, bez kontroli sądu, egzekwować swoje prawa (chodzi m.in. o udostępnienie danych użytkownika od dostawcy Internetu).

Publikujemy pełną treść petycji:

Szanowny Pan Premier
Donald Tusk
Prezes Rady Ministrów Kancelaria Prezesa Rady Ministrów
Al Ujazdowskie 1/3
00-583 Warszawa

W imieniu Inicjatywy "Wolność dla Internetu", reprezentującej około l00 tysięcy osób, na podstawie art. 63 Konstytucji RP, wnoszę o:

wstrzymanie procedury podpisania wimieniu Rzeczypospolitej Polskiej umowy ACTA -umowy handlowej dotyczącej zwalczania obrotu towarami podrobionymi do czasu przeprowadzenia rzeczywistych irzetelnych, zgodnych zart. l, art. 2, art. 4iart. 20 Konstytucji RP, konsultacji społecznych dotyczących ochrony fundamentalnych praw iwolności użytkowników sieci Internet oraz do czasu dokonania rzeczywistej oceny skutków ACTA.

Uzasadnienie:

I. Opis stanu faktycznego

Według deklaracji Ministrów Michała Boni oraz Bogdana Zdrojewskiego, anadto zgodnie zuchwałą Rady Ministrów nr 216/2011 z25 listopada 2011 roku, wdniu 26 listopada 2012 roku przedstawiciel Rady Ministrów ma podpisać wimieniu Rzeczypospolitej Polskiej międzynaro­dową umowę handlową tzw. ,,ACTA", czyli umowę handlową dotyczącą zwalczania obrotu towarami podrobionymi. Jest to akt dotykający fundamentalnych praw iwolności, który wzamyśle ważyć ma interesy majątkowe zprawem do informacji iprawem do prywatności. Każda ztych wartości ma charakter konstytucyjny. Zuwagi na zakres zastosowania, umowa ta dotknie każdego zużytkowników Internetu.

Tymczasem, przed podjęciem decyzji wsprawie podpisania ACTA, wPolsce nie odbyła się niemal żadna debata na ten temat, adziałania podjęte przez organy władzy publicznej budzą ogromne wątpliwości prawne:

1. wdniu 25 stycznia 2010 roku Minister Kultury iDziedzictwa Narodowego odmówił organizacjom pozarządowym udzielenia informacji publicznej na temat ACTA,

2. nie przeprowadzono otwartych konsultacji społecznych, ito, mimo iż przedstawiciele społeczeństwa żądali takiej debaty, aprzedstawiciele rządu wdniu 18 maja 2011 roku deklarowali przeprowadzenie rzeczywistej debaty społecznej,

3. komisja sejmowa wsierpniu 2011 roku opiniowała ACTA bez zapoznania się zjej treścią,

4. procedura wyrażenia zgody na podpisanie ACTA została dokonana wlistopadzie 2011 roku, wokresie formowania rządu, wdrodze obiegowej, aprzedstawiciele Ministerstwa Administracji iCyfryzacji wyrażali zdziwienie, że akt ten został przyjęty,

5. polski tekst ACTA został umieszczony na stronach internetowych MKiDN dopiero wdniu 17 stycznia 2012 roku, awięc niespełna dziewięć dni przed podpisaniem tak istotnego aktu.

II. Zarzuty do ACTA

W okresie prac inegocjacji nad ACTA pojawiło się wiele istotnych kontrowersji izarzutów:

1. dwudziestu pięciu profesorów prawa zcałego świata wyraziło opinię, iż ACTA może naruszać prawo do informacji, wolności słowa iprawo do sądu, prowadząc do blokowania Internetu iodcinania wartościowych treści,

2. ACTA nie spełnia wytycznych Europejskiego Inspektora Ochrony Danych Osobowych oraz są sprzeczne zKartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej wrozumieniu nadanym przez Trybunał Sprawiedliwości UE,

3. Generalny Inspektor Ochrony DanychOsobowych wskazuje, iż podpisanie iratyfikacja konwencji ACTA są niebezpieczne dla praw iwolności określonych wkonstytucji,

4. Rzecznik Praw Obywatelskich bada zurzędu sprawę braku konsultacji społecznych,

5. według opinii licznych organizacji pozarzą­dowych, ACTA może nakładać na dostawców usług internetowych oraz użytkowników internetu wiele obowiązków dotyczących ujawniania prywatności wzakresie, który nie jest konieczny wdemokratycznym państwie prawnym,

6. ACTA znacząco rozszerza odpowiedzialność karną za ewentualne naruszenia. Tymczasem wwirtualnej rzeczywistości wiele przypadków kwalifikowanych, jako naruszenia jest co najmniej nieoczywistych.

III. Brak przejrzystości procesu legislacyjnego

Zgodnie zzasadami konstytucyjnymi, proces tworzenia prawa wdemokratycznym państwie prawnym powinien stwarzać możliwość urzeczywistnienia wartości izasad konstytucyjnych określających kształt prawotwórstwa takich jak: dobro wspólne, dialog, godność człowieka, jako fundament demokratycznego państwa prawnego iracjonalność działania podmiotów tworzących prawo.

Dialog zajmuje szczególne miejsce wsystemie społecznej gospodarki rynkowej (art. 20 Konstytucji). Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego, działalność prawotwórcza organów państwowych, winna się odbywać przy współdziałaniu zpodmiotami społecznymi, nawet, jeżeli brak jest ku temu ustawy, która bliżej określa formy tego współdziałania. Współuczestnictwo określonych podmiotów odnosi się do kształtowania treści aktów normatywnych wstadium prac przygotowawczych jeszcze przed wydaniem lub przyję­ciem aktu. Zakłada ono nie tylko obowiązek zapewnienia przez organ prawotwórczy informacji oprojekcie decyzji prawotwórczej, lecz również dyskusje omerytorycznej treści tego projektu, możliwość prezentowania różnych stanowisk, próbę ich ujednolicenia iwzajemnego dostosowywania do oczekiwań partnerów dyskusji.

Każda głęboka ingerencja wprawa obywatelskie powinna być przeprowadzona przy wykorzystaniu instrumentów partycypacyjnych. Wpolskim systemie prawnym brak jest wskazania, wjakiej postaci ewentualne konsultacje powinny być przeprowadzone. Instrumenty konsultacyjne mają jednak charakter legitymizujący ioto wnich chodzi aby były środkiem ucierania konsensu, były brane na serio, anie były tylko czysto formalnym "pogadaniem sobie", bez wpływu na losy projektowanych zmian normatywnych. Konsultacje muszą być odpowiednie do materii ustawy. Jako przykłady dotyczące wyboru instrumentów partycypacyjnych wskazuje się na posiedzenia komisji trójstronnych, czy wykorzystanie instytucji "publicznego wysłuchania", uregulowanej wRegulaminie Sejmu. Nie do przyjęcia jest jednak standard legislacyjny polegający na pominięciu wogóle udziału konsultacji społecz­nych wkwestiach dotyczących istotnych praw obywatelskich. Instrumenty partycypacyjne, jakkolwiek oparte onormy rangi regulaminowej lub ustawowej, wpisują się widee konstytucyjne, wyrażone wPreambule do Konstytucji (współdziałanie władz idialog społeczny), wart. l("Rzeczpospolita Polska jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli"), wart. 2("Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym"), wart. 4ust. l("Władza zwierzchnia wRzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu").

W sprawie przyjęcia dokumentu tak ważnego itak głęboko ingerującego wprawa obywatelskie, jakim jest ACTA, nie wykorzystano żadnych elementów partycypacyjnych, ajednocześnie:

• projekt aktu opublikowano kilka dni przed ewentualnym podpisaniem,

• nie odbyto rzetelnej debaty publicznej na temat treści projektu umowy ACTA,

• prace rządowe wsprawie dokumentu przeprowadzono bardzo szybko, obiegowo iwokresie formowania rządu,

• nie wysłuchano racji podmiotów zainteresowanych odbyciem debaty,

• czemu towarzyszyła odmowa udzielenia informacji publicznej na temat ACTA.

Natężenie tych uchybień pozwala stwierdzić, że podpisanie ACTA naruszać może przytoczone wyżej przepisy Konstytucji RP. Wyłącznie wstrzymanie się zpodpisaniem dokumentu oraz przeprowadzenie rzetelnych konsultacji społecz­nych pozwoli uniknąć wątpliwości konstytucyjnych.

IV. Apel do Premiera

W 2010 roku Premier Donald Tusk, wycofując się zpodjętej ad hoc inietrafnej decyzji owprowadzeniu rejestru stron niedozwolonych oraz podejmując dialog ze środowiskiem polskiego Internetu, pokazał, iż szanuje wartości takie jak dialog iwspółdziałanie.

W imieniu Inicjatywy "Wolność dla Internetu" reprezentującej około 100 tysięcy osób, które poparły niniejszą petycję, apelujemy, aby itym razem dać pierwszeństwo wolności igodności, odrzucając arbitralizm.

Apelujemy, aby podpisanie ewentualnej umowy handlowej ACTA poprzedziły rzeczywiste konsultacje społeczne. Apelujemy, aby Prezes Rady Ministrów nie podpisał umowy inie sprowadzał późniejszych konsultacji społecznych do przekonania obywateli, by ją zaakceptowali na zasadzie "wszystko albo nic".

Apelujemy, aby ewentualne podpisanie ACTA nastąpiło wzgodzie zzasadami konstytucyjnymi.

dr Michał Jackowski

adwokat

źródło: Kancelaria Grzybkowski Guzek Jackowski