Niegdyś miejsce grozy, dziś przestrzeń relaksu. W miejscu poznańskiego paku był kiedyś obóz NKWD
10 lat temu rozpoczęła się budowa Parku Heweliusza.
Park Jana Heweliusza wraz z bezpośrednio przylegającym Parkiem Wojciecha Wróża położony jest na Pogodnie, na terenie Osiedla Grunwald Południe, w obrębie ulic Palacza, Konfederackiej, Księżycowej i Heweliusza. Jego historię przypomina w dziesiątą rocznicę Zarząd Zieleni Miejskiej.
"W czasie II wojny światowej na terenie dzisiejszego parku funkcjonowała tzw. Gospoda Targowa (niem. Ausstellungsdorf - "wioska wystawowa") - osiedle ponad 40 baraków wzniesionych przez niemieckich nazistów. Powstała w 1942 roku jako baza tanich noclegów dla odwiedzających Poznań, robotników sezonowych oraz żon podoficerów z garnizonu. Każdy barak nosił nazwę niemieckiego miasta i był dekorowany stosownymi symbolami - herbami, rycinami, zdjęciami"- przypominają przedstawiciele Zarządu Zieleni Miejskiej.
"Po zakończeniu II wojny światowej tereny Gospody Targowej przejęło NKWD i (po ogrodzeniu) założyło tu obóz, początkowo przeznaczony dla Niemców i volksdeutschów z terenu miasta oraz zwożonych z rejonu ziemi lubuskiej. Przetrzymywano tu m.in. kapitana Friedricha von Kalma, adiutanta komendanta poznańskiej twierdzy, Ernsta Gonella. Zdarzyło się kilka udanych ucieczek z tego obozu. Oprócz Niemców Rosjanie trzymali w obozie Polaków, żołnierzy Armii Krajowej i Narodowej Organizacji Wojskowej, jak również bliżej nieznanych Rosjan"- dodają.
Likwidację obozu rozpoczęto w lipcu 1945 roku. Część więźniów zwolniono, a część przewieziono do więzienia w Rawiczu. Opuszczone baraki przejęli następnie pracownicy Zakładów Cegielskiego. W tym miejscu działała Szkoła Podstawowa nr 44 oraz sierociniec dla dzieci niemieckich, których rodzice zginęli podczas walk o Poznań. Z inicjatywy ks. Aleksandra Woźnego restaurację "Złoty Kłos" przekształcono w kościół św. Jana Kantego. Większa część budynków przejęta została przez Międzynarodowe Targi Poznańskie, które do końca lat 50. XX wieku prowadziły tam hotel dla gości targowych pod nazwą Gospody Targowej. W kolejnych latach baraki służyły jako akademiki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza. Proces likwidacji osiedla rozpoczął się w 2007 roku. Powstały nowe blok, a w 2015 roku Zarząd Zieleni Miejskiej zlecił zagospodarowanie tego terenu. Na obszarze 34 894 m² powstał Park Jana Heweliusza - nowoczesna przestrzeń rekreacyjno-edukacyjna, w której mocno zaakcentowano motywy związane z astronomią i kosmosem.
"Centralnym punktem parku jest plac z odwzorowaniem układu słonecznego oraz pergolą. Aleje rozchodzą się promieniście, częściowo imitując orbity planet. Wśród atrakcji znajduje się tzw. "Mgławica" - żwirowa przestrzeń z głazami, trawami i bylinami. Dodatkowo, wykonano model układu słonecznego z kolorowego kamienia naturalnego oraz analemmatyczny zegar słoneczny, którego "wskazówką" jest osoba stojąca we właściwym miejscu"- informują przedstawiciele ZZM.
W parku znajdują się między innymi dwa nowoczesne place zabaw, siłownia plenerowa, boisko sportowe, strefa street workout, wybieg dla psów oraz społeczny ogród. W 2021 roku ustawiono osiem drewnianych rzeźb wykonanych z materiału pozyskanego podczas przycinki drzew, nawiązujących do tematyki astronomii. Przedstawiają m.in. Heweliusza, Kopernika oraz Małego Księcia. Ich autorem jest Krzysztof Wiza.
"W Parku Heweliusza do 8 września można oglądać wystawę "Obóz NKWD w Poznaniu", prezentującą obszerne smutne dzieje tego miejsca. Przygotowało ją Stowarzyszenie Mieszkańców Abisynia im. M. Rajewskiego wspólnie z Oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej w Poznaniu"- przypominają przedstawiciele ZZM.
