Sensacyjne odkrycie w jednym z wielkopolskich jezior. "To bezcenny zabytek"
Znaleziono rzeźbę twarzy sprzed tysiąca lat.
To jedno z najbardziej wyjątkowych odkryć archeologicznych ostatnich lat. W 2024 roku zespół archeologów podwodnych z Centrum Archeologii Podwodnej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, we współpracy z Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, odkrył niezwykły zabytek, który spoczywał na dnie jeziora Lednica przez ponad tysiąc lat.
"Pod powierzchnią wody badacze, kierowani przez prof. dr. hab. Andrzeja Pydyna, odkryli doskonale zachowane dębowe i wiązowe belki, które niegdyś tworzyły monumentalne umocnienia piastowskiego grodu. Wśród nich szczególne emocje wzbudziła jedna - niezwykła belka, która może rzucić nowe światło na kulturę i wierzenia mieszkańców tych ziem u progu chrystianizacji"- informują przedstawiciele Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy.
"Na powierzchni drewnianej belki, o zachowanej długości 1,34 m i średnicy kilkunastu centymetrów, zachowało się starannie wykonane, realistyczne przedstawienie ludzkiej twarzy. To unikatowe wyobrażenie łączy cechy płaskorzeźby i rzeźby pełnoplastycznej - z precyzyjnie ukształtowanym czołem, policzkami, brwiami, oczodołami i brodą. Nos i usta mają prostszy, schematyczny kształt. Czoło postaci podkreślono precyzyjnie wykonaną żłobiną, która nadaje twarzy owalny kształt o wymiarach około 13,5 na 10 cm"- dodano.
To nie tylko dzieło dawnego rzemieślnika, ale prawdopodobnie także odzwierciedlenie ówczesnych wierzeń i symboliki. Belka z wyrzeźbioną twarzą była pierwotnie elementem potężnego wału obronnego. Badania dendrochronologiczne wykazały, że drewno pochodzi z drzewa ściętego około 967 roku, przy możliwym przedziale czasowym między 960 a 975 rokiem. Wskazuje to, że znalezisko może pochodzić z okresu poprzedzającego budowę głównych fortyfikacji grodu na Ostrowie Lednickim, wznoszonych i przebudowywanych w latach 976-999.
"Odnaleziona belka z twarzą to bezcenny zabytek i rzadki przykład przedmiotu łączącego funkcje użytkowe i symboliczne. Była przy tym nie tylko elementem konstrukcji obronnej, ale jednocześnie nośnikiem znaczeń, które dziś możemy jedynie próbować odczytać. Odkrycie z jeziora Lednica nie tylko zachwyca, ale również otwiera nowe pytania o życie, kulturę i duchowość mieszkańców tych ziem sprzed ponad tysiąca lat"- podkreślają przedstawiciele muzeum.