Przeziębienie i grypa - jak je odróżnić i leczyć?

Przeziębienie i grypa należą do chorób wirusowych układu oddechowego, które rozprzestrzeniają się drogą kropelkową i mają zbliżone objawy. Nie są to jednak schorzenia tożsame i różnią się wieloma kwestiami, w tym przebiegiem i ryzykiem powikłań. W przypadku obu tych chorób leczenie jest jednak zazwyczaj głównie objawowe, czyli polega na stosowaniu preparatów łagodzących dolegliwości pacjenta takie jak gorączka, ból gardła czy kaszel. Co należy wiedzieć o przeziębieniu i grypie oraz jak odróżnić wspomniane choroby? Czy z przeziębieniem lub grypą trzeba się zgłosić do lekarza? Więcej informacji na ten temat można znaleźć w poniższym artykule.

Przyczyny przeziębienia i grypy

Można wyróżnić wiele chorób atakujących drogi oddechowe, a wśród nich, biorąc pod uwagę zachorowalność, prym wiodą choroby wirusowe. Do najczęściej występujących chorób wirusowych układu oddechowego można zaliczyć przeziębienie i grypę. Są to choroby, którymi można się zarazić w podobny sposób, czyli głównie drogą kropelkową oraz przez bezpośredni kontakt z osobą chorą. Ich objawy bywają podobne, jednak nie są to schorzenia tożsame i nie powinny być tak traktowane. Przeziębienie jest chorobą wywoływaną przez infekcję licznymi wirusami, w tym najczęściej rynowirusami. Grypa to natomiast choroba o ostrym przebiegu, do której przyczynia się infekcja wirusami grypy typu A, B lub C.

Przeziębienie i grypa - objawy i przebieg choroby

Objawy grypy i przeziębienia bywają podobne, co może być nieco mylące. Pacjenci mogą zmagać się z katarem, bólem gardła, kaszlem, podwyższoną temperaturą ciała, bólami głowy i mięśni, osłabieniem, zmęczeniem, uczuciem rozbicia i złym samopoczuciem. Warto jednak wiedzieć, że przebieg wspomnianych wyżej chorób i intensywność towarzyszących im dolegliwości znacząco się różnią.

Jakie są podstawowe różnice między grypą i przeziębieniem?

- Objawy grypy pojawiają się nagle i są od początku nasilone, podczas gdy objawy przeziębienia narastają stopniowo.
- Charakterystycznym objawem przeziębienia jest uciążliwy katar - objaw ten zwykle nie jest tak nasilony przy grypie.
- W przypadku przeziębienia pacjent najczęściej nie ma gorączki lub towarzyszy mu lekki stan podgorączkowy - grypa natomiast często wiąże się z wysoką gorączką, a przy tym niejednokrotnie towarzyszą jej dreszcze, bóle głowy i bóle mięśni.
- Grypa jest bardziej obciążająca dla organizmu i może mieć bardzo poważne powikłania.

Wirusowe choroby układu oddechowego - leczenie objawowe

Zarówno w przypadku przeziębienia, jak i w przypadku grypy, nie wdraża się antybiotykoterapii, gdyż są to choroby wirusowe. Leczenie przeziębienia i grypy jest zwykle objawowe, co oznacza, że pacjent przyjmuje medykamenty ograniczające nasilenie dokuczliwych dolegliwości towarzyszących chorobie. Jeżeli zatem np. pacjentowi towarzyszą dolegliwości bólowe gardła związane z zapaleniem jego błony śluzowej, może postawić na leki lub suplementy na ból gardła dostępne bez recepty. W przypadku gorączki i dolegliwości bólowych głowy lub mięśni mogą się okazać pomocne leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe. Najczęściej stosowane preparaty na ból mięśni, głowy i gorączkę to te, które bazują na paracetamolu lub ibuprofenie, ewentualnie na kwasie acetylosalicylowym (tylko dla dorosłych). Chory pacjent powinien ponadto dużo wypoczywać i wysypiać się, a także dbać o jakość swojej diety i właściwe nawodnienie organizmu.

Dodatkowo w przypadku grypy lekarz może zdecydować o konieczności wdrożenia leczenia przeciwwirusowego (np. u osób z grupy ryzyka ciężkiego przebiegu grypy i jej powikłań). Należy jednak wdrożyć takie leczenie możliwie najszybciej od wystąpienia objawów choroby.

Powikłania przeziębienia i grypy - różnice

Przeziębienie rzadko wiąże się z poważnymi powikłaniami. Jeśli chory pacjent zadba o siebie odpowiednio, ryzyko powikłań przeziębienia jest bardzo niskie. Jeśli już dojdzie do powikłań przeziębienia, najczęściej problemem jest bakteryjne zapalenie zatok przynosowych lub zapalenie ucha środkowego. Do innych możliwych powikłań przeziębienia można zaliczyć zapalenie krtani, a także zapalenie oskrzeli.

Powikłania grypy są znacznie poważniejsze od powikłań przeziębienia, a ryzyko ich wystąpienia jest znacznie wyższe, w tym szczególnie w przypadku pacjentów z tzw. grupy ryzyka. Grypa może się przyczynić nie tylko do zapalenia ucha środkowego czy zapalenia płuc, ale nawet do zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, zapalenia mięśnia sercowego, encefalopatii czy posocznicy. Może również odpowiadać za zaostrzenie występujących już u pacjenta chorób, w tym np. cukrzycy.

Jak chronić się przed grypą i przeziębieniem?

Profilaktyka w przypadku obu tych chorób polega na szczególnym dbaniu o higienę, w tym częstym myciu rąk, unikaniu pocierania nimi twarzy czy oczu oraz wkładania ich do ust. Warto również - jeśli to możliwe - unikać przebywania w dużych skupiskach ludzi, w tym szczególnie w sezonie infekcyjnym, a także dbać o ogólną odporność organizmu. Do ochrony przed grypą, jej ciężkim przebiegiem i powikłaniami poleca się dodatkowo szczepienia ochronne - należy je wykonywać co roku.