Jarocin gospodarzem V Ogólnopolskiego Kongresu Centrów Usług Społecznych - nowy impuls dla zmian lokalnych

Jarocin stał się miejscem wyjątkowego wydarzenia, które może stać się impulsem do dalszych przemian w sferze polityki społecznej w Polsce. W dniach 10-11 kwietnia 2025 roku Jarocin gościł prawie 300 uczestników V Ogólnopolskiego Kongresu Centrów Usług Społecznych pt. "Centra Usług Społecznych jako nośnik zmiany społecznej". Za organizację Kongresu odpowiadały Regionalne Ośrodki Polityki Społecznej w Poznaniu i w Zielonej Górze, przy wsparciu Gminy Jarocin, Krajowego Forum Centrów Usług Społecznych oraz Centrum Aktywności Lokalnej CAL.

Wydarzenie było realizowane w ramach projektu pt.: "Rozwój Wielkopolskiej Sieci Centrów Usług Społecznych" realizowanego w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Wielkopolski 2021-2027 współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Plus przez Województwo Wielkopolskie/Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Poznaniu oraz ze środków Samorządu Województwa Wielkopolskiego.

Przekształcenie OPS w CUS - nowa jakość pomocy społecznej

Głównym tematem Kongresu było podsumowanie dotychczasowych doświadczeń wynikających z transformacji ośrodków pomocy społecznej (OPS) w centra usług społecznych (CUS). W trakcie wydarzenia eksperci oraz przedstawiciele rządu oraz władz samorządowych mieli okazję omówić zarówno wyzwania, jak i możliwości związane z realizacją tego modelu działania. Dzięki temu przyszli uczestnicy transformacji będą mogli lepiej przygotować swoje placówki do wdrażania innowacyjnych rozwiązań odpowiadających na potrzeby lokalnych społeczności w poszczególnych gminach.

Bogaty program i ciekawe wystąpienia ekspertów

Dwudniowy Kongres rozpoczęła konferencja prasowa, w której głos zabrali:

dr hab. Marek Rymsza - Przewodniczący Rady ds. Społecznych Narodowej Rady Rozwoju przy Prezydencie RP,

Anna Bielawska-Jutrzenka - Zastępczyni Dyrektorki Departamentu Pomocy Społecznej, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej,

Katarzyna Kretkowska - Członkini Zarządu Województwa Wielkopolskiego,

Urszula Wyremblewska-Korzyniewska - Burmistrzyni Miasta Jarocina,

Grzegorz Grygiel - Dyrektor Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Poznaniu,

Agnieszka Krzaczkowska - Dyrektorka Regionalnego Ośrodka Polityki Społecznej w Zielonej Górze,

Magdalena Popłońska-Kowalska - Przewodnicząca Krajowego Forum CUS.

Przedstawiciel Prezydenta RP, dr hab. Marek Rymsza wspomniał o znaczeniu Jarocina na mapie miejsc, w których wprowadzano CUS-y: "Ustawa o realizacji usług społecznych przez Centra Usług Społecznych obowiązuje od 2020 roku. W pierwszych 3 latach powstała tzw. "grupa pilotażowa centrów usług społecznych". Centra otwierało wtedy 51 gmin. Wśród tych pierwszych była Gmina Jarocin, gospodarz dzisiejszego spotkania".

O prognozowanej liczbie powstających CUS-ów w Polsce wspomniała Anna Jutrzenka-Bielawska, zastępczyni dyrektora Departamentu Pomocy Społecznej w MRPiPS: "Cieszę się, że dzisiaj CUS-ów jest już więcej, jest ich ponad sto. Swego czasu dokonywaliśmy rozpytania, ile w perspektywie tego i następnego roku ich powstanie. Padała informacja, że będzie to kilkaset". Zaznaczyła również, że: "CUS-y to zupełnie inna energia, co niejednokrotnie powtarzamy".

W swoim wystąpieniu Katarzyna Kretkowska - Członkini Zarządu Województwa Wielkopolskiego zwróciła uwagę na zainteresowanie lokalnych gmin zachodzącą transformacją: "Potwierdzam i zapewniam, że zainteresowanie tworzeniem CUS-ów jest olbrzymie. W samym ubiegłym roku nowych centrów w Wielkopolsce było siedem. W tym roku mamy zapewnione środki dla kolejnych ośmiu, natomiast zainteresowanie jest trzykrotnie większe. (...) Gminy wyrażają duże zainteresowanie tworzeniem CUS-ów. Ta formuła działalności bardzo się sprawdziła".

Kolejną częścią Kongresu była sesja plenarna pod tytułem "Strategie i kierunki rozwoju usług społecznych". Wśród prelegentów znalazła się Anna Jutrzenka-Bielawska, zastępczyni dyrektorki Departamentu Pomocy Społecznej w MRPiPS, która przedstawiła reformę pomocy społecznej w kontekście tworzenia CUS. Odczytała ona również list Wiceministry Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Katarzyny Nowakowskiej skierowany do uczestników Kongresu. Dr hab. Marek Rymsza, doradca Prezydenta RP podzielił się cennymi doświadczeniami z początkowych etapów przekształcania ośrodków pomocy społecznej w centra usług społecznych. Dodatkowo, perspektywy regionów - Wielkopolski i Ziemi Lubuskiej - w zakresie rozwoju usług społecznych przedstawili dyrektorzy Regionalnych Ośrodków Polityki Społecznej - Grzegorz Grygiel i Agnieszka Krzaczkowska.

Druga część sesji plenarnej skupiła się na zagadnieniach dotyczących zmiany społecznej oraz podniesienia jakości życia mieszkańców. Wśród wystąpień znalazły się prezentacje prof. UZ dr. hab. Mariusza Kwiatkowskiego, autora publikacji "W działaniu. Wielkopolskie Centra Usług Społecznych", oraz Igora Armona, dyrektora jarocińskiego CUS, który opowiedział o wymiernych zmianach w społecznościach lokalnych, do których przyczyniło się Centrum Usług Społecznych.

Aktywne formy wymiany doświadczeń

Kongres był nie tylko miejscem wykładów i prezentacji. Organizatorzy przygotowali szereg aktywności, które pozwoliły osobom uczestniczącym w wydarzeniu na wymianę dobrych praktyk i bezpośrednią dyskusję. W ramach zaplanowanych wydarzeń znalazły się między innymi:

panel samorządowy: Debata, w której samorządowcy mogli dyskutować o potrzebach i wyzwaniach wynikających z lokalnej diagnozy oraz o sposobach wykorzystania potencjału usług społecznych w lokalnych społecznościach.

World Cafe: Spotkania przy stolikach tematycznych, prowadzone przez przedstawicielki wielkopolskich CUS, gdzie uczestnicy mogli zgłębiać wybrane zagadnienia w małych grupach.

Open Space: Metoda otwartej przestrzeni, która pozwoliła uczestnikom na samoorganizację i wspólne ustalanie priorytetowych tematów dotyczących zmian społecznych.

Żywa Biblioteka: Inicjatywa, w której uczestnicy mieli szansę "wypożyczyć" i poznać historie osób korzystających z usług społecznych.

Dzięki temu spotkania nabrały charakteru warsztatów, podczas których kluczowe zagadnienia były omawiane w mniejszych grupach, umożliwiając szczegółowe i praktyczne podejście do poruszanych tematów.

Dodatkowo, plan wydarzenia obejmował także wizyty studyjne - uczestnicy mieli okazję odwiedzić mieszkania wspomagane, Kamienicę Kultury czy Jarociński Ośrodek Kultury.

Znaczenie Kongresu dla lokalnych społeczności

V Ogólnopolski Kongres Centrów Usług Społecznych stanowi nie tylko forum wymiany doświadczeń, ale także impuls do wprowadzania praktycznych rozwiązań na poziomie lokalnym. Przekształcanie ośrodków pomocy społecznej w nowoczesne centra usług społecznych ma istotny wpływ na jakość życia mieszkańców i budowanie bardziej efektywnych systemów wsparcia. Dzięki takim inicjatywom, jak Kongres w Jarocinie, polskie samorządy oraz instytucje społeczne mają okazję współpracować, uczyć się od siebie oraz wdrażać nowe działania, które odpowiadają na dynamicznie zmieniające się potrzeby społeczne.

__________________________________________________

Kongres zorganizowany został przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Poznaniu, Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Zielonej Górze, Gmina Jarocin oraz Krajowe Forum Centrów Usług Społecznych.

Partnerzy wydarzenia: Stowarzyszenie Centrum Wspierania Aktywności Lokalnej CAL, Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.

Patronat honorowy: Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej

#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie