Powstała mapa pokazująca planowane wycinki lasów. Lasy Państwowe: "wprowadza w błąd"

Twórcą mapy jest inicjatywa Lasy i Obywatele.

21 marca obchodziliśmy Międzynarodowy Dzień Lasów, ale niewiele osób o tym. Niewielu też wie, że istnieje mapa, z której można dowiedzieć się, które fragmenty lasów w najbliższym czasie zostaną wycięte. Jest prosta i przejrzysta, a powstałą dzięki aktywistom - Marcie Jagusztyn oraz Grzegorzowi Jakackiemu, którzy przełożyli na nią informacje z Banku Danych o Lasach upublicznione w styczniu 2021 roku.

Po spojrzeniu na mapę okazuje się, że w Wielkopolsce wkrótce czekają nas duże wycinki - znikać będą drzewa m.in. na terenie Puszczy Noteckiej, czy Puszczy Zielonki. Ale drzewa znikną też z bezpośredniego sąsiedztwa Poznania. Wycinka jest planowana pomiędzy Dąbrówką a Pokrzywnicą, na Głuszynie, w rejonie Kamionek, Borówca, Tulec, pomiędzy Szczepankowem i Michałowem a Zalasewem i Garbami, a także pod Bogucinem.

Pełna mapa dostępna jest TUTAJ, wraz z wyjaśnieniem, co oznaczają konkretne nazwy rębni. Na stronie można też znaleźć formularz kontaktowy dla osób, które chcą sprzeciwić się wycince i zawalczyć o "swój" las. Pomysłodawcy mapy pomogą w tej walce.

Skontaktowaliśmy się w tej sprawie z Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych w Poznaniu. Oto odpowiedź, którą otrzymaliśmy:

Mapa budzi wiele emocji, ale przekazuje nie wszystkie informacje, dodatkowo wprowadzając odbiorców w błąd. Dla przeciętnego czytelnika może być to prawdziwie apokaliptyczna wizja tego co dzieje się w polskich lasach. Z mapy wynika, że na przykład Puszcza Notecka będzie wycięta niemal do zera. Jak jest naprawdę?

Dane do tej aktywnej mapy zostały pobrane z ogólnodostępnego serwisu Lasów Państwowych - Banku Danych o Lasach (www.bdl.lasy.gov.pl) i dotyczą wszystkich cięć rębnych w dziesięcioletnim cyklu obowiązywania obecnych Planów Urządzenia Lasu (PUL). Innymi słowy, na jednym obrazie zamieszczone są wszystkie cięcia z terenu wszystkich nadleśnictw w LP.

Warto wyjaśnić, że nadleśnictwa pracują w oparciu o PUL zatwierdzane na 10 lat, jednak w każdym z nadleśnictw wspomniane dziesięciolecia przypadają na inne lata. Na przykładzie RDLP w Poznaniu - Nadleśnictwo Oborniki pracuje w oparciu o PUL na lata 2012-2021, a nie jak błędnie podaje się na mapie na lata 2015-2024, Nadleśnictwo Łopuchówko pracuje w oparciu o PUL na lata 2018-2027, a Nadleśnictwo Syców ma PUL na lata 2020-2029.

Czyli na jednym zdjęciu widoczne są cięcia wykonane w 2012 roku, gdzie rośnie już młody las, w miejsce wyciętego dojrzałego pokolenia oraz cięcia realizowane, w tym roku i cięcia, które są zaplanowane na 2029 rok. Oznacza to, że na mapie widoczne są planowane, bądź w wielu przypadkach, już zrealizowane, cięcia z okresu niemal 20 lat.

Ponadto zaznaczone powierzchnie na mapie są całymi wydzieleniami leśnymi, czyli lasami, które osiągnęły wiek rębności. Nie oznacza to jednakże, że całe powierzchnie zaznaczone na mapie będą wycinane. Dla nas leśników najważniejszy jest wybór określonego sposobu prowadzenia cięć drzew. Trzeba podkreślić, że mapa wskazuje na kolor czerwony obszar całego leśnego oddziału, który może mieć 15 ha, ale nie oznacza to automatycznie wycinki na tym całym obszarze. Leśnicy gospodarują zgodnie z zapisami polskiego prawa i Ustawy o lasach i nie mogą wycinać, tak dużych połaci lasów. Na siedliskach borów, często stosuje się rębnię zupełną pasową, ale wtedy maksymalny obszar wycinki może wynosić 4 ha.

Dodatkowo warto wiedzieć, że rębnia I, czyli rębnia zupełna, gdzie wycina się cały fragment drzewostanu (z pozostawieniem kęp biocenotycznych do naturalnego rozkładu) nie jest tożsama z rębnią gniazdową, gdzie przemiana pokoleń rozłożona jest na etapy i trwa nawet kilkadziesiąt lat.

Inaczej mówiąc wydzielenie, czyli fragment lasu, który czasem ma nawet kilkanaście hektarów cały przedstawiony jest na czerwono, bez względu na to, czy zaplanowano tam zrąb (max. 4 ha) czy 2-3 gniazda o powierzchni kilkudziesięciu arów.

Co ważne prowadzone przez nas leśników cięcia mają charakter przebudowy drzewostanu. W przypadku przebudowy stosuje się najczęściej rębnię gniazdową, gdzie zgodnie z aktualnym prawem pojedyncze gniazda mogą mieć maksymalnie do 0,5 ha, które najczęściej zajmują od 30-40% danego leśnego fragmentu zaplanowanego do wycinki. Dodatkowo przebudowa lasu jest rozłożona w czasie na kilkadziesiąt lat. Drugim sposobem przebudowywania, który stosuje się do monokultur są zręby zupełne. Takim lasem, który będzie przebudowywany w najbliższym 10-leciu jest Puszcza Notecka, która jest monokulturą sosnową i powinna zostać zastąpiona przez nowe pokolenie lasu. Nie sądzicie chyba Państwo, że Puszczę Notecką, którą przed stu laty udało się ocalić przede wszystkim dzięki tytanicznemu wysiłkowi wielkopolskich leśników, teraz "wytniemy w pień".

[...] Zależy nam na pełnym zrozumieniu naszej działalności, chcemy by wszystko było transparentne, bo tylko taka formuła daje nam szansę na dialog i szacunek społeczny.

Gospodarka leśna w Lasach Państwowych prowadzona jest zgodnie z zasadami: zachowania trwałości lasów, zrównoważonego rozwoju i ochrony przyrody. Potwierdzają to przyznane Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Poznaniu międzynarodowe certyfikaty. Należy podkreślić, że praca leśników z RDLP w Poznaniu jest stale monitorowana i oceniana przez niezależnych audytorów, dwóch najważniejszych na świecie leśnych certyfikatów FSC i PEFC. W ostatnim miesiącu odbył się audyt FSC , który po raz kolejny potwierdził że wielkopolskie lasy, są użytkowane i wycinane zgodnie ze zrównoważonymi zasadami gospodarki i z poszanowaniem praw przyrody.

[...] Podsumowując drzewostany zaznaczone na mapach są drzewostanami gospodarczymi i w tych drzewostanach jest prowadzona zrównoważona gospodarka leśna, gdzie głównym celem pozostaje utrzymanie lasów, zdrowych, zróżnicowanych wiekowo i gatunkowo. Odpornych na różne czynniki biotyczne i abiotyczne oraz zapewniających ochronę przed różnym niekorzystnym działaniem człowieka. Stanowiących schronienie dla różnych gatunków zwierząt, owadów, jednocześnie zaspokajających ciągle rosnący popyt na drewno. Całą presję związaną z ochroną lasów i zapewnieniem surowca drzewnego na potrzeby człowieka przejmują Lasy Państwowe próbując zrównoważyć te dwa cele - co wyrażone jest właśnie w Planach Urządzenia Lasu.

Przygotowana w ten sposób mapa wprowadza w błąd, pokazuje bowiem miejsca, a nie lokalizacje, gdzie w latach 2012-2030 prowadziliśmy lub prowadzić będziemy prace, które w tych lokalizacjach będą się odbywały na 10-30% powierzchni przez okres, czasami nawet dłużej niż lat 20. Wykorzystuje niewiedzę społeczeństwa i próbuje pokazać, że zaznaczone powierzchnie zostaną całkowicie wycięte w najbliższym czasie, co jest absolutną nieprawdą.